Obywatele Ukrainy od wielu lat chętnie przyjeżdżają do Polski. Zwykle szukają pracy, w której będą mogli zarobić więcej niż w swojej ojczyźnie i przeprowadzają się na stałe. Obecna sytuacja we wschodniej części Europy jeszcze bardziej wpłynęła na rosnącą liczbę emigrantów przybyłych do naszego kraju. Cudzoziemcy, mimo że posługują się bardzo podobnym do naszego języka ukraińskim, bardzo często mają jednak problem z podstawową komunikacją. Bariera językowa jest dla nich nie tylko problemem podczas rozmów na co dzień, poznawaniu nowych osób, ale także w procesie poszukiwania pracy.
Dlaczego ważne jest poznanie języka polskiego?
Podróżującym z Ukrainy do Polski z pewnością nie jest łatwo. Nagle znajdują się w obcym kraju, o którym niewiele wiedzą, a większość spotykanych osób nie zamierza trudzić się zrozumieniem cudzoziemców. Polacy bowiem często błędnie ignorują osoby pochodzące zza wschodniej granicy, postrzegając je jako mało interesujące i podejrzane. Często jednak okazuje się, że przybysze okazują się odpowiedzialni, przyjacielscy, dobrze wykwalifikowani bądź bardzo pracowici. A jedyne co różni ich od Polaków to średnia znajomość języka polskiego.
Nie potrafiąc wyrazić swoich zamiarów odpowiednimi słowami, nasi wschodni sąsiedzi wiele tracą. Po pierwsze, ograniczają możliwość nawiązania kontaktu z Polakami, którzy mogliby pomóc im odnaleźć się w nowym miejscu. Tym samym często zamykają się we własnych kręgach osób pochodzących z Ukrainy i z czasem coraz trudniej jest im zawrzeć znajomości za granicą.
Skutki braku znajomości języka polskiego widoczne są przede wszystkim podczas szukania pracy. Pracodawcy bowiem często zastrzegają sobie od potencjalnych pracowników znajomość języka polskiego, po to, aby uniknąć nieporozumień i utrzymać poziom wydajności swoich pracowników. Znajdują się także osoby nieuczciwe, które proponują zatrudnienie na bardzo niekorzystnych warunkach, wyzyskując emigrantów niezwłocznie potrzebujących dodatkowych dochodów.
Poznanie podstaw języka polskiego zatem pozwoli osobie z Ukrainy na lepsze zaaklimatyzowanie się, negocjacje warunków umowy o pracę, a w dalszym kroku polepszenie warunków swojego życia. Wytłumaczenie przyszłym uczniom z Ukrainy pozytywów wynikających z nauki to zatem bardzo ważne zadanie lektorów oraz nauczycieli polskiego. Wyjaśnienie powyżej opisanych argumentów z pewnością doda motywacji i będzie miało swoje odniesienie w osiąganych postępach.
Na początek poznaj potrzeby ucznia
Przed rozpoczęciem zajęć z języka polskiego dla indywidualnych osób lub grup niezbędne jest zapoznanie się z każdym uczniem. Dzięki krótkiej rozmowie o sobie można rozluźnić atmosferę oraz określić cele swojej współpracy. Nauczyciel, uwzględniając aspekty takie jak zainteresowania, dostępność czasową, a nawet niekiedy sytuację życiową ucznia, powinien już na samym początku kursu ściśle określić, z jakiego powodu osoba zainteresowana pragnie podjąć naukę języka polskiego. Określenie potrzeb kursanta wpłynie pozytywnie na efektywność nauki, motywację oraz relacje między lektorem a studentem.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że inne potrzeby będzie miało dziecko, nastolatek czy dorosły. Początkowym i wspólnym zadaniem nauczyciela oraz ucznia jest zatem określenie tego, na czym skupiać się będą podczas przyszłych lekcji. W tym etapie należy przede wszystkim ustalić, na jakich umiejętnościach językowych zależy kursantowi najbardziej. Czy jest to fonetyka, a zatem mówienie, czy raczej zasady gramatyki, ortografii i interpunkcji, niezbędne do poprawnego pisania.
Najmłodsi uczniowie najczęściej chcą poznawać podstawy języka za pomocą ulubionych gier lub zabaw. Nieco starsza młodzież postawi na szybką naukę najpotrzebniejszych umiejętności lingwistycznych niezbędnych w szkole o określonym kierunku lub na początku kariery zawodowej. Osoba szukająca pracy na korzystnych warunkach i dopasowanej do swoich umiejętności postawi raczej na rozwinięcie kompetencji komunikacyjnych ściśle w zakresie przyszłej pracy i chętnie podejmie rozmowy na tematy wiążące się z sytuacją gospodarczą, polityczną lub ekonomiczną w Polsce.
Podejdź do nauki praktycznie
Istnieje wiele sposobów na naukę języka polskiego. Jako szkoła językowa z wieloletnim doświadczeniem zalecamy przede wszystkim praktyczne rozwiązania. Doskonale rozumiemy sytuację przybyłych do Polski Ukraińców i wiemy, że to, czego pragną najbardziej to szybkie zaaklimatyzowanie się w naszym kraju, stabilizacja i swoboda w codziennym życiu. Prawda jest taka, że te trzy wartości można osiągnąć dzięki jak najczęstszym kontaktom z Polakami. Dlatego jako lektorzy stawiamy na luźne i przyjacielskie rozmowy z naszymi podopiecznymi.
Od pierwszych dni współpracy pragniemy przekonać uczniów do podejmowania z nami dyskusji na interesujące ich tematy pomimo braku znajomości polskich słów. Chcemy bowiem aby każdy cudzoziemiec w Polsce był pewien siebie i wiedział, że nie ma niczego złego w pytaniu o znaczenie danego zwrotu lub wyrazu. Poza tym, z analizy efektów naszych uczniów wiemy, że prośba o wytłumaczenie niejasnego powoduje lepsze zapamiętywanie nowych słów i konstrukcji w zdaniach, ponieważ poparta jest określonym kontekstem.
Język ukraiński różni się od polskiego, ale nie na tyle, żeby poprzez opisywanie danej myśli, nie być w stanie wytłumaczyć o co dokładnie chodzi. Rozmowy z lektorami w szkołach językowych pozytywnie wpływają nie tylko na atmosferę nowych rezydentów naszego kraju, ale przede wszystkim na ich polepszające się kompetencje językowe.
Materiały dydaktyczne do nauki języka polskiego
Nauka języka polskiego może okazać się wyzwaniem, dlatego warto jest korzystać z dostępnych pomocy. Poza kursami dla dzieci i dorosłych, lekcjami indywidualnymi lub w grupach, znajdującymi się w ofercie naszej szkoły językowej, użyteczne okażą się wszelkie podręczniki do nauki języka polskiego. Sprawdzone i polecane książki dla dzieci są zaprojektowane tak, aby przykuwać uwagę najmłodszych kolorowymi grafikami i przyjemnymi tematami. Natomiast pozycje zalecane dla osób dorosłych w przystępny sposób tłumaczą skomplikowaną gramatykę polskiego, zasady ortografii oraz interpunkcji. Rozwiązywanie zadań opracowanych w podręcznikach i zeszytach ćwiczeń to świetne zajęcie dodatkowe dla osoby chcącej szybko przyswoić podstawy językowe lub przygotować się przed zajęciami z lektorem.
Przykładem zestawu dla dzieci, który cieszy się popularnością w sieci, jest elementarz oraz zeszyt ćwiczeń o tytule Po polsku? Tak autorstwa Anety oraz Zenona Liców. Kolorowe książeczki są idealne dla dzieci rozpoczynających edukację wczesnoszkolną, ponieważ w przyjemny sposób uczą najmłodszych języka związanego z życiem codziennym.
Do samodzielnej nauki dla dorosłych i młodzieży rekomenduje się Ukraińskojęzyczny kurs języka polskiego dostępny od poziomu A1 do B2. Poszczególne rozdziały książek z tej serii przygotowują cudzoziemców do sytuacji powszechnych. Tematy lekcji dotyczą przede wszystkim kultury, nauki i życia społecznego w Polsce. Dzięki dodaniu do podręcznika materiałów audio i nagrań do testów na kartach microSD, uczniowie mogą mieć komfort odtwarzania treści nawet z telefonu komórkowego.
Wykorzystaj to, co w Internecie
Z doświadczenia wiemy, że przydatne w nauce języka polskiego dla osoby z Ukrainy będą różne platformy z materiałami wideo lub audio, na których można wyszukać interesującą treść i posłuchać wypowiedzi Polaków.
Zwykle zalecamy uczniom najpopularniejszy YouTube, ponieważ na tej platformie znajduje się największy zbiór filmów o różnej tematyce lub długości. Wpisując zaledwie dwa słowa na temat tego, co nas interesuje możemy znaleźć merytoryczne wideo, pozwalające na osłuchiwanie się z językiem polskim i poznawanie nowych słów powiązanych z tym, co tak naprawdę interesuje ucznia.
W sieci, w tym na platformie YouTube, spotkać można dużo twórców, którzy zupełnie bezpłatnie trudzą się tłumaczeniem zagadnień gramatycznych. Forma wideo lub audio jest rekomendowana podczas nauki języka obcego, ponieważ jest wygodną alternatywą tradycyjnych podręczników. Będzie zatem najbardziej odpowiednia dla młodzieży przybyłej z Ukrainy do Polski.
Poniżej przedstawiamy listę pięciu polecanych kanałów do nauki języka polskiego na platformie YouTube:
